ریپر Ripper
معرفی
ریپر یا خراشنده ها قرن ها برای شکافتن سنگ به کار رفته اند. گاو آهن ها که در گذشته توسط کشاورزان برای شخم زدن مزارع به کار می رفته است از نظایر آن می باشد.
امروزه برای عملیات حفاری در زمین های سخت ، ابتدا به کمک ریپر زمین را سست کرده ، سپس توسط بولدوزر عملیات حفاری صورت می گیرد.
امروزه ریپرها را به تراکتور و یا بولدوزر متصل می کنند و بدین ترتیب با ایجاد یک نیروی فشاری قوی در زمین ، عملیات سست کردن زمین های سخت صورت می گیرد.
شکل زیر یک ریپر متصل شده به بولدوزر را نشان می دهد.
هنگام شکافتن زمین های سخت ، بهتر است در جهت سراشیی عمل شکافتن را انجام دهد تا نیروی ثقل در جهت شیب برای شکافتن سنگ ها به ریپر کمک کند.همچنین در زمین های سخت بهتر است عملیات شکافتن در جهت های عمود بر هم صورت گیرد تا سنگ ها به اندازه کافی خرد شوند.
شکافتن سنگ در یک جهت گاهی اوقات سنگ ها را به اندازه کافی خرد نمی کند .
در هنگام شکافتن ، فاصله رفت و آمد ریپر به سختی مواد حفاری و اندازه مورد نظر برای سنگ خرد شده بستگی دارد .در مواقعی که شرایط کار مناسب نباشد از دو ریپر در کنار هم استفاده می شود.در صورتی که از ریپر به طرز صحیحی استفاده گردد،عملیات شکافتن سنگ توسط ریپر نسبت به روش آتشباری ارزان تر و ایمن تر خواهد بود.موارد استعمال ریپر
همانطور که اشاره شد ، ریپر از ادوات متصل شده به ماشین آلات دیگر است که موارد استعمال آن عبارتند از:
1 ) سست کردن زمین های سخت و سنگی برای انجام عملیات حفاری در این زمین ها
2 ) برای کندن سطح آسفالت های کهنه
3 ) آماده کردن منطقه برای کار اسکریپر و گریدر
4 ) برای شکستن رویه های بتنی و دال های بتنی
5 ) برای پاک کردن و کندن ریشه های درختان
مشخصات فنی ، قدرت و ظرفیت ریپر
نوع ریپر مورد استفاده ، با توجه به نیروی کششی تولید شده از طریق بولدوزر و توان آن و نوع کاری که انجام می گیرد ، تعیین می شود.
دندانه های ریپر انواع مختلفی دارد و هر یک برای کار خاصی مناسب می باشد و معمولا دندانه های ریپر قابل تعویض می باشند.
جدول زیر ریپر مناسب هر یک از گروه های بولدوزر را نشان می دهد.
انواع ریپر
به طور کلی ریپرها به سه دسته عمده تقسیم بندی می شوند. تقسیم بندی نوع ریپر ها بر اساس نحوه حرکت آن ها در حین انجام صورت می گیرد.
1 ) ریپر متوازی الاضلاع ( مفصلی ) :
این نوع ریپر نسبت به نقطه اتصالش دوران می کند و زاویه دندانه آن درحین نفوذ در زمین تغییر می کند .
این نوع ریپر می تواند به صورت تک شاخه ای ، چند شاخه ای و یا از نوع ضربه ای باشد.
2 ) ریپر شعاعی ( ثابت ) :
این نوع ریپر زاویه ای ثابت نسبت به زمین دارد ، زاویه آن در حین بالا یا پایین آمدن تغییر نمی کند.
3 ) ریپر با زاویه متغیر:
امروزه برای افزایش کارایی ریپر ها از یک جک هیدرولیکی در پشت ریپر استفاده می شود .
به کمک این جک زاویه نفوذ ریپر بهینه شده و کارآیی ماشین در زمین های مختلف افزایش می یابد. شکل زیر میکانیزم عملکرد این ریپر را نشان می دهد .
ریپر نوع سوم در واقع همان ریپر نوع دوم است ، با این تفاوت که ساختار آن هیدرولیکی بوده و تنظیم زاویه نفوذ آن در زمین به دلخواه می باشد.
امروزه در ماشین آلات مدرن فقط ریپر نوع سوم کاربرد دارد.
دندانه های ریپر در طرح های مختلفی عرضه می شود. هر کدام از آن ها برای نوع بخصوصی از کار مورد استفاده قرار می گیرند.
معمولا سر دندانه ها قابل تعویض بوده و در انواع و اندازه های مختلف ، که هر کدام در مکان خود کاربرد دارند ساخته می شوند.
عملکرد ریپر در انواع خاک و سنگ
عملکرد ریپر در انواع خاک و سنگ و تراکم آن تعیین می شود. برای این منظور از یک فرستنده و گیرنده امواج صوتی در لایه های زمین استفاده می شود و بدین وسیله تراکم و ضخامت لایه های سخت تعیین می شود.
لایه های سخت و متراکم زمین موج را با سرعت زیاد و لایه های ضعیف تر موج صوتی را با سرعت کمتری منعکس می کنند.
هر یک از کارخانه های تولید کننده ماشین آلات جداول مخصوصی دارند که به کمک آن نوع ریپر و بولدوزر مناسی را بر اساس سرعت انعکاس موج و تراکم سنگ تعیین می کنند.
samsom