معنای بی نیازی

تفکیک قائل شدن میان فضیلت دانستن نیازمندی و فقر به خداوند متعال و نکوهش کردن اظهار نیاز به خلق، به این خاطر است که برای انسان در این جهان موهبتی بزرگ تر از احساس عزت و شرافت نیست و هیچ زنجیر و زندانی نیز بالاتر و خرد کننده تر از این نیست که احساس نماید در زندگی اسیر و مقهور و بنده دیگران است.

انسان با نیاز و فقر محض بدنیا آمده و در فقر مطلق به حیات خود ادامه داده و در همین وضعیت وارد عالم قبر و قیامت می گردد. این فقر و نیازمندی در برابر خالق، که خود می تواند بی نیازی از خلق خدا را موجب گردد، از مختصات اصلی انسانهای الهی بشمار می رود. البته نیاز عادی انسانها به همدیگر در زندگی اجتماعی، مانند نیاز به پزشک، منظور نظر نبوده، بلکه مراد از بى نیازى از مردم، در امورى است که باعث سرافکندگى و ذلت فرد شود. امام سجاد (ع) می فرمایند: « تمام خیر و نیکى در بریدن طمع از دست مردم است و هرکه هیچ امیدى به مردم نداشته باشد و امرش را در هر کارى به خداوند واگذارد، خداى عزوجل در هر چیزى او را اجابت کند.(1)

 

این تفکیک قائل شدن میان فضیلت دانستن نیازمندی و فقر به خداوند متعال و نکوهش کردن اظهار نیاز به خلق، به این خاطر است که برای انسان در این جهان موهبتی بزرگ تر از احساس عزت و شرافت نیست و هیچ زنجیر و زندانی نیز بالاتر و خرد کننده تر از این نیست که احساس نماید در زندگی اسیر و مقهور و بنده دیگران است‏ ، ناچار است عقیده دیگران را بجای عقیده خود بگیرد و اراده دیگران را بجای اراده خود اجرا کند ، فکر و نقشه دیگران را بجای فکر و نقشه خود عمل کند ، به هوا و هوس‏ و آرزوهای دیگران احترام بگزارد ، تن به ذلت و اسارت و ستم بدهد .